proses akış şeması ne demek?

Proses akış şeması (çoğunlukla İngilizce kısaltması olan PFD ile anılır), bir endüstriyel süreçteki kütle ve enerji dengelerinin görselleştirilmiş halidir.¹ Proses akış şemaları, çeşitli endüstriyel süreçlerin (örneğin kimyasal süreçlerin) madde ve enerji akımlarını, bu akımların ekipmanlar arasındaki bağlantılarını, akım debilerini ve kimyasal bileşimlerini göstermekle beraber, süreçte kulanılan ekipmanların operasyon koşullarını da gösterir. ISO 10628 gibi uluslararası standartlara göre çizilen proses akış şemaları, ekipmanları ve akımları gösteren semboller ve çizimlerden oluşur.²

İçerik

Proses akış şemaları, bir tasarım işinde genelde ilk oluşturulan akış şemalarındandır. Tipik bir proses akış şeması, okuyucuya aşağıdaki süreç bileşenlerini sembolik olarak gösterir:³

1. Ana borular
2. Madde akımının yönü
3. Ana mekanik ekipmanlar
4. Ana enstrümantasyon ve kontrol bileşenleri

Bu bilgilerin yanı sıra, proses akış şemalarında çeşitli tasarım verileri de bulunmaktadır. Bu veriler aşağıdaki gibi sıralanabilir:⁴

1. Süreçteki mekanik ekipmanların (örneğin pompalar, ısı değiştiriciler, distilasyon kolonları vs.) tasarımında kullanılan koşullar
2. Ekipmanların operasyon ve tasarım parametereleri (basınç ve sıcaklık)
3. Madde akımlarının kimyasal bileşimi

Proses akış şeması örnekleri

Aşağıdaki proses akış şeması kimya mühendisliğinde amin gaz arıtma tesisi olarak bilinen bir ünite prosesini göstermektedir:

İlgili standartlar

Proses akış şemaları bazı uluslararası standartlara göre düzenlenmektedir. Aşağıda bu standartlar sıralanmıştır:

• ISO 15519-1:2010 (İngilizce): Specification for diagrams for process industry — Part 1: General rules
• ISO 15519-2:2015 (İngilizce): Specifications for diagrams for process industry — Part 2: Measurement and control
• ISO 10628-1:2014 (İngilizce): Diagrams for the chemical and petrochemical industry — Part 1: Specification of diagrams
• ISO 10628-2:2012 (İngilizce): Diagrams for the chemical and petrochemical industry — Part 2: Graphical symbols
• ANSI Y32.11: Graphical Symbols For Process Flow Diagrams (2003'te yürürlükten kalktı)
• SAA AS 1109: Graphical Symbols For Process Flow Diagrams For The Food Industry

Ayrıca bakınız

• HAZOP
• Borulama ve enstrümantasyon şeması (P&ID)
• Sembolik dil (mühendislik)

Notlar

<references group="not" />

Kaynakça

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

• Engineering Tool Box sitesinden "PFD"
• Proses endüstrilerinde kullanılan basitleştirilmiş proses akış şemaları ve akış diyagramları.

Orijinal kaynak: proses akış şeması. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩
4. ↩

Kategoriler